Başlıktaki sözcüğü alarak başlayalım;
Ama neyse, biz yine de tüm meslektaşlarımın Çalışan Gazeteciler Günü’nün mutluluk getirmesi, meslekte başarılı yıl geçirmesi dileklerini iletmiş olalım!..
Evet, Çalışan Gazeteciler Bayramı’nı, diğer çalışma yasaları gibi Merhum Ecevit, çalışma Bakanlığı sırasında çıkan 212 sayılı yasa 1961 yılı 4 Ocak günü Mecliste yasalaşmış, 10 Ocak günü resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmişti.
212’nin başlığı da şöyleydi;
Basında Çalışanlar ve Çalıştıranlar Arasındaki İlişkileri Düzenleyen Yasa!..
Anlayabileceğiniz gibi, bizim de bir bayramımız olmuştu..
Nasıl olmuştu bu?..
Evet Nasıl olmuş, neden “bayramlaşmıştı” 10 Ocak tarihi?
Yukarıda sözünü ettiğim 212 sayılı yasa ile ayni tarihlerde yasalaşan ve Basın İlan Kurumu’nun teşkiline dair 195 sayılı yasa yürürlüğe girdiğinde, İstanbul’daki Bab-Ali gazetelerinin patronları iki yasaya da büyük tepki gösterdiler.
Hadi, çalışan gazetecileri güvence altına alan 212 sayılı olanı neyse!
Zira zamana kadar muhabire, yazarına çizerine ödenecek ücreti patron keyfine kalmış bi’şeydi.
Ya Basın ilan kanununa itiraz nedendi?
O güne kadar Valilik tasarrufunda olan Resmi ilanların bir esasa bağlayan 195’e itiraz niyeydi?
Uzatmayalım, aralarında Cumhuriyet, Hürriyet’in de olduğu dokuz gazete sahibi birleşti ve bir tür boykotla “üç gün çıkmama” kararı aldılar. Sonuçta gazetelerin çalışan emekçileri birleşti ve buna karşı tepki olarak “okuru gazetesiz bırakmayız” anlayışı ile “BASIN” adında bir gazete çıkarmayı kararlaştırdılar.
Patronlar üç gün dayanabildi çalışanların eylemli kararına.
Yasaların öngördüğü şartları uygulamak zorunda kaldılar.
Basın gazetesindeki “Neden çıkıyoruz” açıklaması ilgiyle karşılandı.
O yazıda patronların kararı kınanıyor, şu satırlarla son buluyordu:
“…Şimdi bir ilan kurumu için yaptıkları bu hareket, basın tarihimizde herhalde şerefli bir yer kaplamayacaktır. Gazete çıkarmak, çorap fabrikası işletmeye benzemez. ( Çünkü) BASIN BİR KAMU HİZMETİDİR.”
***
Meslektaşlarımız bir yıl sonra 10 Ocak’ı “Bayram” olarak kutlamayı kararlaştırdılar.
Ta ki 1971 yılı 12 Mart Darbesi sonrasına kadar.
Çünkü 12 Mart darbe yönetimi 212’deki önemli maddeleri adeta budayıp, kuşa döndürmüştü. Özetlersek;
-BAYRAM kaldırıldı, GÜN olarak kaldı 10 Ocak!..
***
Sözün özü….
Ülkemizde özgür gazetecilik var mı/sözde var. Evet, birilerinin tarafında olursan birilerine yağdanlık yaparsan ekmek yersin bu işte. Özgürsün! (Sözde!)
Yok.. bunları bünyem kaldırmıyor dersen, işsiz, aşsız bir gazetecisin artık...
Yine de kutlu olsun!..